Robert Socha

dziennikarz, prawnik, konsultant

Blisko dwie dekady pracy w dziennikarstwie nauczyły mnie tego, że zawsze jest jakaś historia do opowiedzenia. Jednak, aby ją odnaleźć, trzeba uważnie słuchać. Ponadto warto łączyć tradycyjne kompetencje dziennikarskie ze znajomością technologii i cyfrowych narzędzi, zwłaszcza w zakresie analizy danych.

Obecnie prowadzę własną firmę szkoleniowo-doradczą Venire Media. Szkolimy, doradzamy i tworzymy strategie; uczymy weryfikacji informacji i zaawansowanego research’u („białego wywiadu”); powodzeniem cieszą się także nasze szkolenia medialne.

Przez 18 lat byłem dziennikarzem śledczym (Superwizjer TVN). Jestem autorem wielu głośnych śledztw dziennikarskich. Ponadto współpracowałem z Google News Lab jako główny szkoleniowiec dla mediów i dziennikarzy w Europie Środkowo-Wschodniej. Szkoliłem z zaawansowanego wyszukiwania, „białego wywiadu”, weryfikacji informacji i walki z dezinformacją.

W 2016 roku zostałem wyróżniony zaproszeniem na stypendium na Uniwersytet Harvarda w USA. Jako stypendysta Fundacji Niemana przez rok studiowałem na tej prestiżowej uczelni. Uczęszczałem na zajęcia do Harvard Business School, Harvard Kennedy School of Government oraz MIT Media Lab. To był rok znakomitych inspiracji i świetnych znajomości. W mojej grupie stypendystów byli zarówno dziennikarze mediów lokalnych, jak i największych amerykańskich i światowych redakcji.

Jestem również absolwentem Leadership Academy for Poland (Center for Leadership). To jeden z najlepszych programów rozwoju przywództwa w Europie. Wśród wykładowców są między innymi profesorowie Uniwersytetu Harvarda.

Z wykształcenia jestem prawnikiem, studiowałem na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po studiach ukończyłem także aplikację prokuratorską i zdałem egzamin prokuratorski.

Google

W latach 2021-2023 współpracowałem z Google News Lab jako Teaching Fellow, czyli główny szkoleniowiec dla mediów i dziennikarzy w Europie Środkowo-Wschodniej. Szkoliłem redakcje oraz indywidualnych dziennikarzy z zaawansowanych technik wyszukiwania, „białego wywiadu”, weryfikacji informacji, pracy z dużą ilością danych, geolokalizacji etc.

Jeśli jesteś zainteresowana/y takim szkoleniem, zapraszam do kontaktu.

kontakt

Książki

„Piórem i Paragrafem. Praktyczny przewodnik dla dziennikarzy” (wyd. LexisNexis 2009)

Ta publikacja to praktyczny przewodnik po szeroko pojętym prawie prasowym. Jest adresowana przede wszystkim do dziennikarzy i innych pracowników mediów. Prawników może razić jej skrótowość i zbytnie uproszczenie. Jednak z rozmów z kolegami dziennikarzami wiem, że potrzebują takiej wiedzy – w skondensowanej formie. Gdy będą mieli poważniejsze problemy z prawem i tak będą musieli skorzystać z pomocy prawników. Jednak być może dzięki tej publikacji będą to robić rzadziej.

Prawo mediów – co to takiego? To kilka ustaw, które dotyczą funkcjonowania mediów, w tym pracy dziennikarzy. To także bardzo bogate orzecznictwo sądowe, również europejskie. Prawo nakłada na dziennikarzy wiele obowiązków, ale też wiele uprawnień, a inne osoby zobowiązuje do pomagania nam, czasami nawet pod groźbą kryminalnej kary. Prawo mediów to także kwestie drażliwe, takie jak prowokacja dziennikarska, używanie ukrytych kamer czy dziennikarstwo śledcze. W ostatnich latach pojawiło się orzecznictwo sądowe dotyczące tych zagadnień, na razie raczej przychylne dziennikarzom.

Niniejsza publikacja to ważna pozycja w podręcznej biblioteczce każdego praktyka prawa mediów. Spełnia rolę przejrzystego poradnika i przewodnika po kluczowych zagadnieniach z tego zakresu. Będzie z całą pewnością przydatna studentom dziennikarstwa, dziennikarzom i pracownikom public relations. Jej autor nie jest naukowcem, lecz dziennikarzem z prawniczym wykształceniem, który od lat interesuje się prawem mediów. Dlatego zaletą tej książki jest bogata kazuistyka, a także, w wielu miejscach, dziennikarsko – publicystyczny język, który sprawia, że tę książkę po prostu bardzo dobrze się czyta.

dr Michał Zaremba, prawnik, Instytut Dziennikarstwa UW

„Nie chodziło o okup. Kulisy porwania Krzysztofa Olewnika” (wyd. Nowy Świat, 2010)

Porwanie Krzysztofa Olewnika to najbardziej tajemnicze porwanie w historii polskiej kryminalistyki. Byłem jednym z pierwszych dziennikarzy, którzy zainteresowali się tą sprawą. Jeszcze nigdy porywacze tak często nie kontaktowali się z rodziną; nigdy nie zwlekali tak długo z podjęciem okupu; nigdy nie przetrzymywali tak długo porwanego. I nigdy policja i prokuratura nie były tak zadziwiająco nieudolne.

Czy ktoś celowo opóźniał śledztwo? Policja najwyraźniej sobie nie radziła, myliła wątki, gubiła tropy. Wielokrotnie zmieniano prokuratorów, co znacząco hamowało śledztwo. Szczególny splot przypadków? Jeśli ktoś krył bezpośrednich sprawców to jego wpływy w wymiarze sprawiedliwości musiały sięgać wyjątkowo wysoko.

Za pracę nad tym tematem w 2008 roku byłem nominowany do nagrody Grand Press.

Sprawie porwania Krzysztofa Olewnika poświęciłem także blisko godzinny film dokumentalny pod identycznym tytułem jak tytuł książki. Film miał swoją premierę w 2014 roku na Festiwalu Filmu Polskiego w Chicago. Obecnie można go obejrzeć na platformie Player.pl pod poniższym linkiem.

Publikacje

The Krzysztof Olewnik Case: Crimes That Rocked Poland

Kidnap, murder, suicide and police incompetence – Krakow journalist Robert Socha’s overview of a decade of shocks to Poland’s criminal justice system

What Traditional TV Documentarians Need to Know About VR

I thought VR and 360 video were mostly about different cameras. I quickly learned I was wrong. VR is a totally different way of thinking, producing, and storytelling

Cash, Cars and Contracts: IBM, HP and Oracle in the Crosshairs of Overseas Corruption Investigation

The three American companies are cooperating with a Polish investigation into how the companies won lucrative contracts to upgrade Poland’s technology.

There is always a story

As a journalist I used to get impatient with people who were chaotic and could not tell me what their story was about until I realized that it was my job to find the story and establish facts eventually.

The “free drink” that can bankrupt unsuspecting tourists: the murky world of Polish strip clubs

Countless foreign visitors to Poland’s major cities have had their experience ruined by being scammed out of large sums of money. They might lose 5,000 US dollars, and sometimes several times that amount, after being lured into strip clubs by a friendly female local promising a free drink.

Kole na wagę złota

Nasze państwo co roku wydaje miliardy złotych na refundację leków. Jakich metod używają koncerny farmaceutyczne w walce o te pieniądze? Patologie polskiego rynku zbadali naukowcy z Wielkiej Brytanii.

„To było niby samobójstwo”. Tajemnica śmierci 19-letniego Jakuba

Cztery lata temu w lesie pod Golubiem-Dobrzyniem znaleziono ciało 19-letniego Jakuba Schimandy. Policja i prokuratura uznały, że to było samobójstwo.

„To jest jasny przekaz dla innych. Ruszycie to, skończycie jak on”. Leki, łapówki i urzędnik NFZ

Każdego roku Narodowy Fundusz Zdrowia dopłaca kilkanaście miliardów złotych do leków, które kupujemy w aptekach. Dzięki temu pacjenci płacą niewielką część prawdziwej ceny, resztę pieniędzy apteka otrzymuje od NFZ w ramach refundacji.

Nierówna walka przedsiębiorcy z prawodawcą i przepis, do którego nikt się nie przyznaje

Adam Kloska przez wiele lat prowadził dobrze prosperującą firmę. Kilka miesięcy temu zorientował się, że jego biznes upadnie, bo właśnie zmienia się prawo.

„Oczy dużo mówią. Wiele osób jest przerażonych”

Stany Zjednoczone to państwo, w którym jeśli chodzi o liczby bezwzględne, jest najwięcej zakażonych koronawirusem na świecie. Tam także jest najwięcej ofiar śmiertelnych – znacznie ponad 200 tysięcy. Przez długi czas epicentrum pandemii był Nowy Jork.

Były senator i miliony złotych na parafialną fotowoltaikę. „To jest spółka w spółce”

Podkarpacie to jeden z najbardziej konserwatywnych regionów naszego kraju. Lokalna władza lubi podkreślać swoje bliskie związki z Kościołem. Ten nieformalny sojusz to także znakomita okazja do robienia interesów za pieniądze pochodzące z unijnych dotacji.